Cilët janë 9 aminoacidet thelbësore dhe pse janë të rëndësishëm për trupin.

Cilët janë 9 aminoacidet thelbësore dhe pse janë të rëndësishëm për trupin.

Cilët janë 9 aminoacidet thelbësore dhe pse janë të rëndësishëm për trupin.

Aminoacidet kryejnë shumë funksione që lidhen me metabolizmin qelizor, por ato njihen më mirë si blloqe ndërtuese të proteinave. Aminoacidet janë të nevojshme për rritjen dhe zhvillimin pasi proteina ndihmon në ruajtjen e të gjitha strukturave kritike në trup.

Me pak fjalë, ne kemi nevojë për aminoacide që të jetojmë dhe të zhvillohemi! Aminoacidet dallohen nga njëri-tjetri nga struktura, funksioni dhe aftësia e trupit për t’i prodhuar ato.

Jane pikerisht nëntë aminoacide thelbësore që nuk mund të prodhohen nga trupi; prandaj, ato duhet të merren përmes ushqimit ose shtesave ushqimore.

Sot, ne po ndajmë se si mund t’i konsumoni këto aminoacide në ushqime dhe pse ato janë kaq të rëndësishme.

Nëntë aminoacidet thelbësore janë triptofani, valina, leucina, izoleucina, lizina, fenilalanina, metionina, treonina dhe histidina.

Dhe ne do të fillojmë me një ushqim që i përmban të gjitha: vezët!

Vezët konsiderohen si një burim i plotë proteinash. Nëse konsumoni vezë rregullisht, shumë mirë! Por nese nuk i pelqeni vezet, ka shumë ushqime të tjera që janë të pasura me aminoacide ose i përmbajnë ato në sasi te bollshme, ushqimet si mishi dhe produktet e qumështit.

1-Triptofani

Triptofani zakonisht shoqërohet me ndjenjën e përgjumjes pas ngrënies së gjelit të detit, sepse, në trup, ndihmon në prodhimin e hormoneve qetësuese serotonin dhe melatonin.

Në shtesat ushqimore, triptofani njihet më mirë si 5-HTP, i cili ndihmon për te krijuar nje gjendje emocionale te qete duke ulur nivelin e ankthit.* Triptofani gjendet gjithashtu në çokollatë, shpendë, produkte qumështi dhe tërshërë.

2 – Valina – 3 – Leucina  –  4 – lzoleucina

Valina, leucina dhe izoleucina njihen më mirë si BCAA, ose aminoacide me zinxhir të degëzuar. BCAA-të përbëjnë një pjesë të madhe të përbërjes së aminoacideve në indet e muskujve dhe zakonisht përdoren nga atletët dhe gjimnastet për të ndihmuar dhe fuqizuar aktivitetin muskular.

* Hirra, qumështi, qiqrat, thjerrëzat, orizi kaf, fasulet  dhe bajamet janë të gjitha burime të BCAA.

Lizina

Në trup, lizina ndihmon në prodhimin e kolagjenit dhe si suplement, ajo mbështet lëkurën e shëndetshme.

* Kur merrni të paktën 800 mg, mund të ndihmojë trupin të përthithë kalciumin.* Ushqimet me proteina të larta, duke përfshirë mishin dhe fasulet, janë burime të mira të lizine. Burime të tjera të lizinës përfshijnë spirulinën, merlucin, djathin dhe mishin e derrit.

Fenilalanina

Fenilalanina është një aminoacid thelbësor që mund të shndërrohet në aminoacidin jo esencial tirozinë. Ushqimet që përmbajnë fenilalaninë përfshijnë djathin, viçin, qengjin, pulën, fasulet, mishin e derrit dhe drithërat.

Metionina

Metionina mbështet prodhimin e glutationit dhe mund të shndërrohet në SAM-e (S-Adenosyl Methionine). SAM-e dihet se mbështet mirëqenien emocionale.* Me siguri po vëreni një prirje me këto aminoacide, por burimet e mira të metioninës përfshijnë mishin e viçit e qengjit, djathin, derrin, arrat dhe produktet e qumështit. Soja dhe fasulet përmbajnë gjithashtu metioninë, por burimet shtazore përmbajnë më shumë sasi të metioninës në dispozicion.

Threonina

 Në trup, treonina shndërrohet në glicinë, e cila është një aminoacid që gjendet në indet e muskujve, indin lidhës dhe lëkurën.

Glicina mund të ndihmojë në reduktimin e lodhjes së mëngjesit pas përjetimit të gjumit jo optimal* Mishi i lopës pa dhjamë, thjerrëzat, derri, mëlçia dhe djathi janë të gjitha burime të treoninës. Butakët gjithashtu përmbajnë threonine.

Histidina

Histidina është e përfshirë në shumë procese metabolike, duke përfshirë prodhimin e histaminës. Më parë mendohej se histidina ishte thelbësore vetëm për foshnjat; megjithatë, studiuesit kanë zbuluar që atëherë se është thelbësore edhe për të rriturit. Burimet ushqimore të histidinës përfshijnë drithërat, mishin e derrit, pulën, tonin, fasulet dhe farat e kungujve.